CÔNG DUNG CỦA VỎ HẠT MÃ ĐỀ
Vỏ hạt mã đề psyllium tốt cho hệ tiêu hóa
Ăn uống không đúng cách là một trong những nguyên nhân dẫn đến rối loạn tiêu hóa, điều này đặc biệt đúng đối với người dân châu Á, trong đó có Việt Nam. Vỏ hạt mã đề psyllium (psyllium husk) do có hàm lượng chất xơ hòa tan rất cao trong thành phần, đã được Cục quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) công nhận như một thực phẩm nên đưa vào khẩu phần ăn hàng ngày giúp nhuận tràng, giảm cân và điều trị các bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa như táo bón, trĩ, tiêu chảy, ung thư ruột kết.
Tháng 4/2000, trên Tạp chí Medicinal Food News số 99 do TS. Edward Farnworth (E. Farnworth), chuyên gia nghiên cứu về dinh dưỡng tại Trường đại học Guelph, Ontorio là chủ bút đã đăng tải một thông tin quan trọng, gây sự chú ý lớn của dư luận vì có đề cập đến một loại thực phẩm tốt cho sức khỏe có nguồn gốc từ Ấn Độ và Iran đã được sử dụng hơn 3.000 năm, đó là vỏ một loại hạt có trong cây Plantago ovata, thuộc họ mã đề (Plantaginaceae).
Gần đây, các nhà khoa học đã chứng minh được rằng chất xơ hòa tan có tác dụng lớn trong quá trình trao đổi chất. Hạt mã đề psyllium có chứa nhóm chất glycosid, polysaccharid và chất nhầy, trong đó, vỏ hạt mã đề psyllium là thành phần quan trọng nhất vì chứa nhiều chất xơ hòa tan. Nếu trong 100 g cám yến mạch chỉ có khoảng 5 g chất xơ hòa tan thì trong vỏ hạt mã đề psyllium có đến 71 g (gấp 14 lần). Chất xơ này không bị phá vỡ trong đường tiêu hóa và trương nở lên gấp mười lần khối lượng của nó khi tiếp xúc với nước, giúp tăng khối lượng phân trong trực tràng. Vì đặc tính này của vỏ hạt mã đề psyllium, các nhà sản xuất dược phẩm đã ứng dụng để bào chế ra các sản phẩm chữa bệnh táo bón và các bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa rất hiệu quả.
Giúp nhuận tràng
Thói quen ăn uống đồ nóng, cứng, nhiều thịt và dầu mỡ, ít chất xơ của chúng ta ngày nay dễ dẫn đến các triệu chứng rối loạn tiêu hóa như đầy hơi, khó tiêu. Chất xơ không hòa tan và chất nhầy có trong vỏ hạt mã đề psyllium vào dạ dày, kết hợp với thức ăn và nước tạo thành một khối gel thúc đẩy việc đại tiện. Chất nhầy có khuynh hướng làm mềm phân, giúp thải phân ra ngoài dễ dàng và nhanh chóng hơn, cho người dùng cảm giác thoải mái, phấn khích và an tâm sau các bữa tiệc tùng cùng bạn bè và người thân.
Chống táo bón và trĩ
Theo kết quả nghiên cứu của Trung tâm y tế thuộc Đại học Maryland (viết tắt là UMMC), vỏ hạt mã đề psyllium đã được chứng minh làm giảm táo bón rõ rệt. Khi cho tiếp xúc với nước, vỏ hạt mã đề psyllium nở ra thành một khối nhão giống như gelatin giúp tăng khối lượng phân và đẩy phân qua đường tiêu hóa một cách dễ dàng. Thêm một nghiên cứu của Cummings và cộng sự vào năm 2000 kết luận rằng, chất xơ chưa lên men từ vỏ hạt mã đề psyllium ở dạng keo có chứa các phân tử có khả năng làm mềm và bôi trơn, nhờ đó chống được chứng táo bón ở người trẻ cũng như già, người khỏe mạnh cũng như người có bệnh đường tiêu hóa.
Trên người bệnh trĩ có thể do bị táo bón lâu ngày hoặc các rối loạn về tiêu hóa khác dẫn đến. Sự rặn mót gây tĩnh mạch bị tổn thương, xuất huyết. Sử dụng vỏ hạt mã đề psyllium sẽ giúp hấp thụ nước nhiều và kết hợp với phân, tạo thành khối nhão như gelatin khiến phân trơn và mềm đi rất nhiều lần, giúp bôi trơn, hạn chế và tránh làm tổn thương búi trĩ (ngưng chảy máu), giảm mạnh các cơn đau do trĩ gây ra.
Chống tiêu chảy
Nguyên nhân tiêu chảy có thể do nhiễm trùng, ngộ độc thực phẩm hoặc do dùng thuốc. Vỏ hạt mã đề psyllium giúp làm giảm mức độ mất nước nghiêm trọng của tình trạng này, làm chậm sự chuyển động của ruột nên giảm bớt số lần đi tiêu, cô lập một số loại khuẩn gây tiêu chảy và kích thích hoạt động của vi khuẩn có lợi. Một cơ chế nữa là vỏ hạt mã đề psyllium hấp thụ chất lỏng dư thừa trong ruột, khiến phân tạo thành khối nên di chuyển chậm hơn trong trực tràng.
Chất xơ không dinh dưỡng giúp giảm cân hiệu quả
Đối với những người không có điều kiện ăn đầy đủ các loại rau củ quả nhằm cung cấp lượng chất xơ cần thiết cho cơ thể, 2 - 3 muỗng vỏ hạt mã đề psyllium hòa tan với nước lọc, nước trái cây, sữa hoặc yaourt hàng ngày sẽ giúp giảm lượng calo của cơ thể. Chất xơ không dinh dưỡng có trong vỏ hạt mã đề psyllium chiếm thể tích lớn nên có tác dụng làm đầy ống tiêu hóa, làm giảm phản xạ đói. Chất xơ này được đưa vào các khẩu phần dùng trong giảm cân để làm giảm năng lượng khẩu phần và ức chế phản xạ đói trong giai đoạn ăn kiêng.
Chống ung thư ruột kết
Cũng như các chất xơ khác, vỏ hạt mã đề psyllium cũng có tác dụng phòng ngừa ung thư, đặc biệt là ung thư ruột kết do việc nó kích thích hoạt động của các vi khuẩn có lợi có trong ruột kết. Hệ vi khuẩn này kích thích sự lên men, tạo ra các acid béo dễ bay hơi, tác động trực tiếp lên tế bào thành ruột, thúc đẩy sự phân chia của tế bào bình thường, đồng thời ức chế sự phát triển của tế bào ung thư. Hiện tượng này cũng giúp làm giảm độ pH trong phân, qua đó giảm tỷ lệ mắc ung thư ruột kết. Chất xơ trong vỏ hạt mã đề psyllium còn có vai trò tích cực giúp bài tiết nhanh các chất có khả năng gây ung thư trước khi chúng có đủ thời gian để gây hại thành ruột.
Dùng sao cho tốt?
Vỏ hạt mã đề pyllium đã được biết đến tại Ấn Độ từ hơn 3.000 năm qua và hiện được người dân các nước và vùng lãnh thổ như Mỹ, Canada, Anh, Ba Lan, Bỉ, Đức, Hàn Quốc, Thái Lan, Malaysia, Đài Loan, Trung Quốc… sử dụng rất phổ biến để phòng và điều trị các bệnh liên quan đến tiêu hóa. Liều dùng có thể khác nhau, tùy thuộc vào cơ địa của từng người và tình trạng của bệnh. Cần lưu ý dùng vỏ hạt mã đề psyllium với nhiều nước. Với 7 g (1 muỗng cà phê) vỏ hạt mã đề psyllium cần dùng tối thiểu với 300 ml nước lọc hoặc nước trái cây, sữa, yaourt, khuấy đều cho tan rồi uống sau 2 - 3 phút. Dùng khi mới thức dậy lúc bụng đói, trước bữa ăn 30 phút hoặc trước khi đi ngủ.
- Chống táo bón, trĩ, tiêu chảy, giúp nhuận tràng, giảm cân, mỗi ngày uống khoảng 10 - 20 g, chia làm 2 - 3 lần. Có thể dùng thay bữa ăn sáng mà không ảnh hưởng đến sức khỏe.
- Người bình thường dùng để phòng ngừa ung thư ruột kết và các bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa, sử dụng 10 - 15 g cũng chia thành 2 - 3 lần uống trong ngày.
- Để bảo vệ sức khỏe, do có nguồn chất xơ dồi dào, FDA khuyên nên đưa vỏ hạt mã đề psyllium vào khẩu phần ăn mỗi ngày. Một điều thú vị nữa là kết quả nghiên cứu thực hiện trên một số người mắc bệnh tiểu đường type 2 hoặc những người đang phải dùng thuốc hạ cholesterol mỗi ngày thì việc bổ sung chất xơ vào khẩu phần ăn hàng ngày có thể giúp giảm liều thuốc tây xuống 1/2 mà hiệu quả cũng tương đương.
- Cần lưu ý là nếu đang sử dụng thuốc chữa bệnh khác thì nên dùng vỏ hạt mã đề psyllium cách quãng ít nhất 1 - 2 giờ trước hoặc sau khi dùng thuốc.
DS. LÊ KIM PHỤNG
Xem thêm,mời vào trang Web:thienphuoc.com
,
